Trip naar Hanoi

Voor dinsdagavond was er een vlucht geboekt om 20.10 van Ho Chi Minh naar Hanoi. Dus vanuit het kantoor in de taxi naar het vliegveld. Gezellig door het spitsuur van Ho Chi Minh. Verrassend genoeg viel het uiteindelijk nog mee met de reistijd, alhoewel het door het centrum van Ho Chi Minh niet heel hard gaat met het verkeerd. Vervolgens vroeg de taxichauffeur in het Vietnamees of ik naar de domestic of naar de international terminal moest voor mijn vlucht. Blijkbaar had hij een iets positievere inschatting gemaakt van mijn kennis van het Vietnamees dan ik zelf. Gelukkig stond het op de borden ook in het Engels aangegeven dus met een beetje wijzen kom je er dan wel aan uit. De domestic terminal van Ho Chi Minh doet nogal oud en grijs aan.

Hier ook mijn eerste mindere ervaring met Vietnamezen gehad. Waar Singaporeans dol zijn op queue’en oftewel in de rij staan, lijkt het wel of Vietnamezen daar een ongelofelijke hekel aan hebben. Er stond een rij van een half uur voor de incheckbalie, waar ik netjes achteraan aansloot, maar de dame achter mij dacht daar toch anders over. Zodra er 1 balie vrijkwam schoot ze onder 3 linten door in 1 rechte lijn naar de incheckbalie. Ik vond het eigenlijk behoorlijk onbeschoft. Zo ook als je een iets te ruime bocht maakt in de rij proberen ze gewoon binnendoor hun trolley er tussen te duwen. Hetzelfde met boarden. Mensen komen heel aandachtig kijken wat er nu precies op het scherm staat en schuiven dan zo ineens de rij in. Maar goed dat is mijn blijkbaar van elkaar gewend dat het in het verkeer ook z o gaat. Dus dat wordt hier ook gewoon geaccepteerd.

De vlucht was goed met Vietnam airlines. We kregen zelfs nog een snack aangezien het toch nog bijna 2 uur vliegen is. Daar aangekomen een taxi gepakt naar het hotel. Deze keek toch wel erg raar toen ik na 5 keer nog steeds zei dat hij de meter aan moest zetten. Daarna begon hij onverstaanbare dingen te roepen in zijn “bakkie”.

Het blijft verbazingwekkend, maar met Aziaten weet je nu eenmaal nooit of ze snappen wat je zegt en weten wat ze moeten doen of niet. Zo ook deze taxichauffeur weer. Ik had hem de reservering van het hotel laten zien met daarop het adres en hij gaf aan te weten waar het is. Het eerste stuk ging vrij goed. De wegen rondom Hanoi lijken een stuk beter dan rondom HCM en het vliegveld ligt een stuk buiten de stad. Dus het eerste stuk was zeer aangenaam tot dat hij halverwege ineens stopte en begon te wijzen richting een grote fabriekshal. Ik had nog geen enkel teken van herkenning gezien. Dus toen, maar de reservering erbij gehaald en duidelijk aangegeven dat ik naar het Sunny hotel moest. Na 3 keer de naam Sunny hotel gehoord te hebben, was het ineens “Ah Sunny hotel” en we gingen verder.

Hoe dichter we bij de stad kwamen hoe chaotischer het verkeer ook hier weer werd. Uiteindelijk stopte hij bij een hotel, maar dit was niet het juiste. Dus maar weer blijven herhalen dat ik naar het Sunny hotel moest. Ineens schoten we weer in gang en als een wonder stonden we nog geen 5 minuten later bij het Sunny hotel voor de deur. Geen idee hoe dat kwartje nu ineens gevallen was, maar ik was al lang blij dat ik er was. Nog even naar kantoor gelopen aangezien het vlakbij scheen te zijn (was inderdaad 5 minuten lopen). Ik hou namelijk niet altijd van verrassingen. Ik moest de volgende dag vroeg op kantoor zijn voor een bespreking met een klant, dus ik wilde er zeker van zijn dat ik geen onnodige tijd zou verspillen met het zoeken naar het adres of kantoor dan wel discussieren met een taxichauffeur. Nachtrust is tenslotte ook wat waard.



De kamer



Het uitzicht



Meer uitzicht



Nog meer uitzicht



Het kantoor (de meest rechter flat)

De volgende dag op naar kantoor. In mijn enthousiasme dacht ik dat wel even te lopen. Dat was niet zo’n verstandige beslissing aangezien het de avond dat ik aankwam in Hanoi om 23.00 nog steeds 37 graden was. Maar goed een paar minuutjes airco doet dan weer wonderen. Vervolgens in de auto met chauffeur naar een klant (wederom een Japans bedrijf). Daar aangekomen hebben een hele dag bespreking gehad die deels in het Japans, deels in het Vietnamees en deels in het Engels ging. Het is best vermoeiend om te navigeren tussen 3 talen en dan ook nog vragen te kunnen stellen die je wil stellen en dan deze ook nog beantwoord te krijgen. Daarna terug naar kantoor om even kennis te maken met mensen waar ik al wel mee samengewerkt had, maar die ik nog niet ontmoet had.

Wat met name opviel in Hanoi is hoe de weg- en middenbermen van snelwegen onderhouden worden. Daar groeit namelijk gras en dat moet natuurlijk gemaaid worden. In Nederland wordt er dan overdag of ’s nachts (afhankelijk van de weg in kwestie) en stuk afgezet en wordt het gemaaid. Hier gaat dat net even anders. Met enige regelmaat tref je rondom Hanoi koeien aan in de middenberm, waarbij de middenberm vaak niet breder is dan een meter. Ik ga ervanuit dat deze beesten op de een of andere manier vast staan, maar ik heb dat niet altijd gezien. Soms staat er een verdwaald boertje tussen die een oogje in het zeil houdt. Maar je moet er toch niet aan denken dat die beesten niet vast staan en zo de snelweg op kunnen lopen. Alhoewel ook dat zou zo maar kunnen in Vietnam.

’s Avonds had ik nog een bespreking met een Nederlandse universitair docent die hier met een aantal studenten bezig is aan een onderzoeksproject. Het onderzoeksproject bestaat met name uit het analyzeren van bepaalde markten en trends en kijken naar welke (fiscale) faciliteiten er zijn voor bedrijven die activiteiten willen opstarten of uitbreiden in Vietnam. Met name bij het in kaart brengen van de fiscale faciliteiten kon hij wel wat hulp gebruiken. Lekker gegeten en daarna nog een paar biertjes gedronken en toen weer terug naar het hotel.

De volgende dag op kantoor Hanoi nog een aantal lopende zaken afgehandeld. Daarna zijn we gaan lunchen. Na de lunch nog wat gewerkt tot ik om 16.00 een taxi wilde pakken naar het vliegveld. En toen gebeurde juist datgene waarvan ik gehoopt had dat het me nooit zou gebeuren. Ik haalde mijn ticket te voorschijn en daar stond op vertrektijd 16.00 in plaats van 18.00 wat op de een of andere manier in mijn gedachten stond. Dus maar weer terug naar boven en toen begon het hele circus.

De secretaresse probeerde de vlucht om te boeken naar een latere vlucht, maar ze kreeg Vietnam Airlines niet te pakken. Daarna is ze nog zeker 3-4 keer teruggeweest met iedere keer een andere boodschap. Ik had namelijk in eerste instantie liever een latere vlucht gehad om dit te voorkomen, maar die was er niet. Nu was die vlucht er ineens wel, maar vol. Alternatief was 6.30 in de ochtend op de volgende dag. Zeker niet mijn favoriete tijd. Daarna was die ineens vol en was de eerste vlucht pas 12.45, wat nog veel erger is want dan doe je de hele dag niks meer. Toen was ineens de vlucht om 6.30 weer wel beschikbaar, maar het hotel waar ik in verbleef niet meer. Dus moest er ergens anders weer een hotel geboekt worden.

Waar men niet bij stilstaat dan is er veel meer luchtvaartmaatschappijen interne vluchten doen in Vietnam. Dus ik had zelf al wel wat gevonden bij Jetstar en gevraagd of ze dat dan wilden boeken. Dat kon wel, maar dan moest ik zelf even met de taxi een half uur de stad in om het ticket te gaan halen en cash af te rekenen. Ik namelijk niet op het vliegveld betalen. E-tickets scheen de secretaresse niet te kennen (of niet naar gevraagd te hebben, want ze zei dat het niet mogelijk was) Ook niet echt de meest charmante optie.

Dus heb ik zelf uiteindelijk maar geboekt online. Bevestiging van het scherm geprint en door een collega weggebracht. Onderweg nog wat te eten gehaald. Dus al met al was het nog krap en kwamen we 50 minunten voor vertrek op het vliegveld aan. Gelukkig is Jetstar wat dat betreft niet moeilijk want het inchecken was zo gebeurd. Ik dacht meteen door te lopen naar de gate omdat het al boardingtime was, maar men was nog bezig met de boarding van een andere Jetstar vlucht.
Toen we eindelijk gingen boarden was het al dicht tegen de de oorspronkelijke vertrektijd, maar blijkbaar was het vliegtuig te laat binnengekomen. Dit gaat dan ook weer op zijn Vietnamees. De helft van de mensen die in de rij stonden of zichzelf erin voegden werden er ook weer net zo hard weer uitgeknikkerd. Zij zouden namelijk met de Vietnam Airlines vlucht naar Ho Chi Minh teruggaan (degene die ik wilde hebben, maar die al volgeboekt was). Het leek toch heel duidelijk. Immers boven de gate stond heel duidelijk het Jestar logo en vluchtnummer, maar blijkaar is de mens toch ergens een kuddedier of is alles in Vienam heel slecht aangegeven.
Boarden was verder weer typisch low-cost ariline boarding. De slurf in. Halverwege er weer uit, met de trap naar beneden en daarna de bus in die je naar een afgelegen stuk van het vliegveld brengt waar je dan met een trapje het vliegtuig in kunt. Toen ik de stoelruimte zag kreeg ik het al Spaanss benauwd, maar op de een of andere manier had ik een stoel toegewezen gekregen in de rij met de nooduitgang en had ik meer dan voldoende beenruimte.

De vlucht was verder uitsteken en daarna zonder problemen terug naar het hotel.

Wat ik van Hanoi gezien heb, is niet heel veel, maar wat ik ervan gezien heb ik wel mooi met een paar meren en rivieren die ik vanuit mijn hotel kon zien. Het hotel lag ook net iets te ver buiten het echte stadscentrum om veel te kunnen zien. Ik hoop er dan ook snel nog een keer terug naar toe te kunnen om wat meer van de stad te zien.

De eerste client meeting

Dinsdag was het zover, mijn eerste client meeting. Om 9 uur zouden we vertrekken naar de klant. Ik had nog even snel wat achtergrondinformatie door kunnen lezen, maar wat meteen opviel is dat het een Japanse klant was, wat altijd garant staat voor aparte ervaringen.

Zo ook deze keer. De collega’s waar ik mee zou gaan waren al naar beneden vertrokken, dus ik erachteraan in de hoop ze nog te achterhalen voor ze in de taxi zouden stappen. De haast bleek echter zonde van de tijd. Naar klanten ga je niet met een taxi. Ernst & Young heeft eigen auto’s met chauffeur. Onze auto was een SUV. Waar ik me in het begin nog afvroeg waarom het in vredesnaam een SUV was, zou dat spoedig duidelijk worden. Het verkeer is namelijk een complete chaos en het stond muur een muurvast. Daarom spreekt men hier ook niet een specifieke tijd af voor een meeting, maar meer een tijdsbestek waain men verwacht er te kunnen zijn rekening houdend met het verkeer. Net buiten Ho Chi Minh begon het al. Er wordt massaal over vluchtstrook gereden in de poging 1 of 2 plaatsjes op te kunnen schuiven. Toen er daarnaast nog een stuk onverhard bijkwam werd ook daar door vele automobilisten en zelfs vrachtauto’s en bussen gretig gebruik van gemaakt. Zelfs tankstations worden gebruikt/misbruikt om te proberen een paar plaatsjes op te kunnen schuiven.

Na dik een uur kwamen we bij de klant aan. Nu heb ik in het verleden redelijk wat werk gedaan voor Japanse klanten dus ik was enigszins voorbereid, maar dit verbaasde me toch weer. Bij de ingang werden we vriendelijk gevraagd om onze schoenen uit te trekken. Vervolgens kregen we slippers om op de slopen. Helaas waren ze niet helemaal op een Westerse maat 44/45 berekend, maar ze matchten qua kleur in ieder geval mooi bij mijn pak :-)
Toen we het kantoor binnenkwamen op weg naar de vergaderkamer stonden alle medewerkers braaf op en begonnen te buigen voor ons. Een beleefde Japanse manier om gasten welkom te heten. Daarna hadden we meetings met 2 hoge mensen van finance. Het verbaast je dan toch enigszins als deze 2 dan ook op slippers binnenkomen en hele simpele, vale werkkleding aan hebben die door het bedrijf verstrekt wordt.

Daarna begon het feest. Er zou een tolk komen, te weten iemand van het kantoor in Hanoi. Het is heel gebruikelijk bij Japanse klanten dat er iemand er iemand meegaat die Japans spreekt en tolkt. Dit omdat veel Japanners slecht Engels spreken. Dit zijn veelal mensen die door de Japanse firma voor een bepaalde periode naar het land (in dit geval Vietnam) uitgezonden worden om de klantencontacten te onderhouden en een stukje business development te doen. Japanse klanten hechten hier heel veel waarde aan omdat ze het toch prettig vinden zich in hun eigen taal te kunnen uiten.

Een beetje jammer was dat onze collega ingevlogen kwam vanuit Hanoi dezelfde ochtend en enigszins vertraagd was. Toen hij er eenmaal was kon de meeting beginnen. Ik geloof niet dat hij heel erg een idee had naar welke informatie we op zoek waren, maar de goede man deed zijn best.

Het verbazingwekkende bij Japanse klanten is ook dat als je 3 keer dezelfde vraag stelt en zeker als je hem dan net iets anders formuleert, je best 3 keer een verschillend antwoord kunt krijgen.

Zo ook vandaag. Of de vraag of er contracten waren tussen het bedrijf en hoofdkantoor in Japan kregen we eerst het antwoord “nee”. Toen we daarna de vraag anders herhaalden kregen we het antwoord “ja” en toen we het daarna wilden verifieren kregen we het antwoord “dat moeten we even nakijken”. Ik denk dat het een cultuurverschil is. Aziaten zullen bijna nooit ergens heel stellig “ja” of “nee” op zeggen. Een antwoord geven wat achteraf fout blijkt te zijn, is blijkbaar een grotere schande dan om de pot heen draaien. Wat een beetje zonde is van de meetingtijd (onze uren moeten immers ook betaald worden), maar goed daar schijnen ze zich toch minder druk om te maken. Het werkt alleen niet in je voordeel (en in het voordeel van de klant) als je op heel veel vragen 3 verschillende antwoorden krijgt. Dan is het meestal een teken dat ze achterdochtig zijn en niet meteen alles willen delen. Dus geprobeerd zo goed en zo kwaad mogelijk in ieder geval de basisinformatie te verkrijgen die we minimaal nodig dachten te hebben en besloten dit maar te verwerken in een document. Dit document bieden we dan aan om het door de klant te laten verifieren. Dit is vaak een geijkte manier om dit soort dingen te ondervangen. Een document kunnen ze namelijk naar het hoofdkantoor doorsturen voor goedkeuringn en blijven zij zelf buiten schot als er iets in staat wat niet goed of niet waar is.

Al met al weer een hele ervaring. Zeker gezien het feit dat de terugreis net zo enerverend was als de heenreis.

Hashing in Ho Chi Minh

Aangezien ik maar een 1-daagse excursie geboekt had, was het zondag een mooie gelegenheid om eens te gaan hashen in Ho Chi Minh. Net als Singapore heeft ook Ho Chi Minh zijn Hash (groep). Op internet had ik een linkje gevonden naar de Saigon Hash House Harriers. Echter bij deze groep gaat het er iets anders aan toe dan bij de Hash in Singapore. Wij komen altijd ergens samen op een locatie in Singapore waar ook de Hash gelopen wordt.

Aangezien dit in Ho Chi Minh onmogelijk is vanwege het dramatische verkeer, verzamelt deze groep bij het Caravelle hotel in hartje Ho Chi Minh. Daar stapt iedereen op de bus die de lopers vervolgens naar de run site brengt. Afgezien van het dramatische verkeer, wat ook de reden is waarom deze groep op zondag loopt en niet op een doordeweekse avond, ondervangt de bus ook een ander element namelijk het feit dat veel lopers graag na het lopen een biertje drinken.

Bij de run site aangekomen kregen de nieuwkomers nog uitleg over de merktekens die gebruikt werden en daarna was het vertrekken. Een ander element waarin deze hash verschilt van de hash in Singapore waar ik lid van ben is dat dit een gemengde hash is waardoor er dus zowel vrouwen als mannen meelopen. Daarnaast hebben ze 2 routes uitgezet, 1 voor de lopers en 1 voor de wandelaars die vaak stukken afsnijden. Daardoor maakt men het echter wel voor een groter publiek aantrekkelijk.

Op de valreep werd er nog iemand betrapt op het dragen van nieuwe schoenen. Dat is iets wat dus echt niet kan. Dus moest hij bier drinken uit zijn nieuwe schoenen. In Ho Chi Minh zijn ze dan wel zo aardig dat je dat voor het lopen mag doen in vergelijking met Singapore waar dat pas na het lopen gebeurt.

In Singapore kan ik redelijk goed met de voorste lopers meekomen. Dus dat had ik me hier ook voorgenomen. De loop was erg mooi door het Vietnamese binnenland. Veel rijstvelden gezien en huizen op de meest rare plaatsen tegengekomen. Ik voelde me als Nederlander al vrij snel thuis omdat er redelijk wat dijken in het parcours lagen. Het grapje van de Nederlander met zijn vinger in de dijk werd achteraf ook veelvuldig gemaakt.

Ik geloof niet dat alle mensen even blij waren met het feit dat wij hun “zondagsrust” kwamen verstoren, maar voor veel Vietnamezen blijft een groep voornamelijk niet Aziatische lopers toch een attractie. Ik denk dat velen onderling ons ook gewoon voor gek verklaard hebben.

Wel grappig dat je ineens midden in de Vietnamese rimboe langs een enorme varkensboerderij loopt en daarna echte Friese koeien tegenkomt. Nadeel was alleen wel dat men hier niet zo goed op de tijd let als in Singapore. In Singapore duurt de gemiddelde hash ongeveer een uur, meestal tussen 50 minuten en 1 uur en 15 minuten. Daar had ik me dan ook op ingesteld en geen drinken meegenomen. Het jammere was alleen dat de run uiteindelijk meer dan 2 uur duurde en bij het beste er na dik anderhalf uur toch echt af was. Ik denk dat ik een beetje overmoedig was en het feit dat ik me niet helemaal top voelde zal er denk ik niet aan bijgedragen.

Daarna werd er nog een “Circle” gehouden waarin een aantal mensen naar voor gehaald die iets gedaan hebben tijdens de hash wat de aandacht getrokken heeft (verdwaald, afgesneden, etc) waarvoor men “gestraft” wordt met het drinken van een biertje.

Na de circle ging iedereen weer de bus in en was het op naar Vietnam Breweries waar we uitgenodigd waren. Blijkbaar heeft er iemand binnen de groep goede connecties. Vietnam Breweries maakt Tiger bier wat in Azie veel gedronken wordt in onder andere landen als Vietnam, Singapore en Maleisie. De grote baas van het bedrijf (zelf ook een voormalig hasher) kwam ook zijn gezicht laten zien. Aardige vent. Het grappige was dat hij een oranje Heineken shirt droeg. Blijkt dat Vietnam Breweries onderdeel van Heineken is. Hoeveel mooier kan het zijn voor een Nederlander.



Tussendoor werd er nog aan 2 mensen een hash-naam gegeven, wat toch altijd iets aparts is. Het is een soort doop-ceremonie. Met een hashnaam maak je “echt” onderdeel uit van de hash-groep. Deze was ook anders dan ik in Singapore gewend ben, maar zeker een leuke variant.

Na het afzien tijdens het lopen smaakten de Tiger biertjes in ieder geval uitermate goed. Er werd zelfs de mededeling gedaan dat voor de 1000e run (men zit nu ergens op 980) we weer uitgenodigd waren om dat bij Vietnam Breweries te komen vieren. Dus ik vrees dat ik ergens in november een datum moet blokkeren om dan deze mooie gebeurtenis bij te wonen.

Rond half 10 ging de bar dicht en was het klaar met de pret en het gratis bier. Dus weer de bus in en terug naar het Caravelle hotel. Voor onderweg had men nog volop Tiger bier. Dus het feest werd in de bus op weg terug vrolijk voortgezet.

Het blijft toch iedere keer weer verbazend hoe een groep mensen met een totaal verschillende achtergrond zonder elkaar goed en lang te kennen er in zo’n kort tijdsbestek van een paar uur iedere keer iets gezelligs van kan maken.

Al met al was het een top zondag.

Cao Dai tempel en Cu Chi tunnels

Aangezien ik toch graag in deze maand wat van het land en de cultuur wil zien, heb ik vrijdagavond op de valreep nog een excursie geboekt naar de Cao Dai tempel en de Cu Chi tunnel voor zaterdag. Zaterdag was het dus vroeg opstaan en om 8 uur verzamelen. Daarna de bus in en op weg naar de eerste bestemming, de Cao Dai tempel.

De eerste bestemming was de Cao Dai tempel op ongeveer 120 km rijden van Ho Chi Minh. De rit erheen was al een spektakel op zich. Ik had al wat gelezen voor mijn werk over Vietnam, maar niets bleek minder waar. Het land loopt echt nog jaren achter. Heel veel wegen zijn nog onverhard en het verkeer is een complete chaos. Toen we Ho Chi Minh uitreden nog verschillende mooie tempels gezien en onze buschauffeur was niet vies van enkele smalle steegjes om stad uit te komen. Op de doorgaande snelweg kom je van alles tegen. Auto’s, vrachtauto’s en bussen, maar ook tractors, fietsers, scooters en zelfs voetgangers. Sommigen scooters, fietsers gaan zelfs tegen het verkeer in. Er stond zelfs 1 keer een aanhangwagen en een kruiwagen geparkeerd op de linkerbaan. Maar op de een of andere manier weet men wat men kan verwachten hier op de weg en gaat het meestal goed. Verder was het vooral genieten van het Vietnamese landschap.

De Cao Dai is een mengelmoes van religies die allemaal samenkomen in 1 levenswijze. Cao Dai herbergt onder andere het Hindoeisme, Boedhisme, Taoisme, Islam en Katholicisme. Dit is weerspiegelt in de verschillende kleuren gewaden die ze dragen. Blauw representeert in ieder geval Islam, Katholicisme en overige religies.



De tempel is een waar kunstwerk met verschillende elementen van alle religies. Zo zijn er bij voorbeeld een aantal driehoeken te vinden met daarin in het midden een oog. De driehoek weerspiegelt de drie grootste religies ter wereld: Hindoeisme, Boedhisme en Taoisme. Het oog in het midden weerspiegelt het oog van god dat alles ziet.

Daarnaast zijn er nog verschillende uiterlijke kenmerken en symbolen aanwezig aangezien men ervan overtuigd is dat de tempel en zijn kenmerken gebouwd zijn op basis van directe ingevingen van bovenaf.

We waren er rond kwart voor 12. Dit was gelukkig ruim op tijd voor de grootste dagelijkse mis die begon 12 uur en meer dan uur zou duren. Dus we konden eerst nog wat foto’s maken. Officieel mochten er geen mensen op de foto’s staan. Zeker niet mensen in 1 foto met een afbeelding van een van de goden omdat men zich beschouwt was als normale mensen en het daardoor niet gepast vindt om in 1 beeld gevangen te worden met een god. Ik geloof alleen niet dat heel veel mensen zich daaraan gehouden hebben.

We hebben zelfs nog een klein stukje van de mis gezien. Heel indrukwekkend. Iedereen kwam de tempel binnen en ging, ik vermoed op basis bepaalde rang of stand in rijen zittenin de tempel. Boven werd gezongen wat ondersteund werd door bepaalde instrumenten. Beneden zaten de gelovigen doodstil in kleermakerszit. Heel bijzonder en heel gedisciplineerd.

Na het bezoek aan de Cao Dai tempel was het tijd voor een lunch. Na de lunch was het tijd voor een bezoek aan de Cu Chi tunnels. Eerst weer een stuk in de bus waarbij we weer volop konden genieten van het de wegen en het Vietnamese landschap. Nadat we aankwamen, moesten we alleen nog entree betalen voor de tunnels. Dit zat niet in het bedrag voor de excursie, maar dat was vooraf ook duidelijk gecommuniceerd. Onze gids had het geld opgehaald en zou de kaartjes kopen. Dan konden wij in de tussentijd gebruik maken van het sanitair.

Grappig is om te zien dat sommige dingen nooit veranderen. Het entreegeld was 80.000 Dong (de Vietnamese munteenheid). Echter de prijzen die je aan de kassa betaalde was 75.000 Dong en ik denk dat hij voor een groep van meer dan 20 vast nog wel een korting onderhandeld heeft. Ik denk dat dat de bijverdiensten zijn die bij het vak horen.

Het Cu Chi tunnel complex is een stelsel van 200 km tunnel door een groot deel van het Cu Chi-gebied (een provincie in Vietnam). Dit tunnel complex is met name door de mensen van Cu Chi gebouwd en gebruikt om zich te verweren tegen de verschillende bezettingen die het gebied heeft meegemaakt. Eerst door de Fransen en daarna door de Amerikanen. De soldaten verstopten zich in deze tunnels en voerden van daaruit een guerillaoorlog tegen de bezetters. Het tunnel complex is een doordacht complex wat bestaat uit verschillende lagen en verschillende bunkers (een leefbunker, een meetingbunker, een kookbunker, een opslagbunker, etc). Het complex zelf bestaat uit 3 lagen waarvan de diepste tunnels op ongeveer 10 meter onder de grond liggen.

Een foto van hun geliefde leider "Uncle Ho" die je overal tegenkomt

Doordacht is het in de zin dat als je daar als gemeenschap leeft en ook kookt je ook iets van afzuiging nodig hebt. Als je alle dampen recht omhoog laat gaan, is het natuurlijk vrij eenvoudig voor de tegenstander om je op te sporen. Daarom was er een heel ingenieus rookkanaal gemaakt waardoor de rook pas stukken verder en door de verschillende lagen in het kanaal in minder sterke mate naar boven kwam. Voor de ventilatie van het tunnel complex werden luchtschachten aangelegd of holle bamboestengels gebruikt. Deze luchtschachten werden al dan niet afgedekt met nagemaakte termietennesten, aangezien deze toch lucht doorlaten. Verder staat het complex in verbinding met de Saigon rivier (als mogelijke ontsnappingsroute). Door de verschillende lagen in het complex was het voor de bezetters ook niet mogelijk om het hele complex vol water te pompen en zo de strijders te verslaan.

Wat je wel ziet, is dat als strijders qua wapens de onderliggende partij zijn, ze heel creatief worden met het beetje wat ze hebben. Zo kregen we bij voorbeel een mooi overzicht van alle vallen en traps die ze hadden ontwikkeld. Vaak liggen deze onder de grond onder een mooi bedekt stuk grasland wat vanuit helicopters ideaal lijkt om parachutisten te droppen. Helaas zitten er onder sommige delen van dat grasland vallen. Deze vallen bestaan veelal uit het op verschillende manieren gebruik maken van bamboespeerpunten die op wat voor manier dan ook dwars door een deel van je lichaam heen gaan. In de vorm van een muizenval die dicht klapt, pinnen die op een rol bevestigd zijn waar je doorheen valt of die gewoon op de bodem van een kuil staan.

Dit is geen val maar een ingang naar het tunnelcomplex

Enkele voorbeelden van vallen en traps

Wat wel leuk was, was dat ze ook een oefenterrein hadden om te schieten. Je kon er kogels kopen om te schieten met een arsenaal aan wapens: karabijnen, AK47s, M16s tot aan M60s toe. Kogels moest je per 10 tegelijk kopen en waren 1 Euro per kogel. Samen met een Belg konden we het dus niet laten en hebben nog wat kogels afgeschoten. Wat me wel verbaasde was dat het geluid wat zo’n M16 maakt toch best hard is of de gehoorsbescherming was gewoon niet wat je ervan mag verwachten. Het gaf in ieder geval weer een ander perspectief aan alle Tour of Duty afleveringen ik gezien heb, waarbij er uit losse hand hele magazijnen van een M16 leeggeschoten werden. Het zou me dan ook serieus verbazen als er niet een groot aantal van die mensen gehoorsklachten hebben.

Het oefenterrein voor het schieten

Let op de tegenstelling in het plaatje :-)

Daarna nog een stukje door de tunnels gelopen (en gekropen) wat toch een hele aparte ervaring was. Die tunnels zijn duidelijk niet gemaakt voor westerlingen van 1 meter 90 en langer J. Daarna kregen we nog een film over het ontstaan van het complex. Nu moet ik zeggen dat ik niet heel erg op de hoogte ben van de Vietnamese geschiedenis, maar ik kon me niet aan de indruk onttrekken dat gezien het politiek regime in Vietnam, het enigszins eenzijdig belicht werd.

Een ingang naar de tunnels

Eerst kom je via een trap in een bunker terecht waar je nog recht op kunt staan

Daarna ga je het "echte'' tunnelcomplex in

Deze foto heb ik genomen zittend net als de man op de vorige foto. Het beeld vertekend namelijk enorm. Als ik zat zoals hij, raakte ik nog regelmatig met mijn hoofd de muren van de tunnel

De uitgang

De film begon namelijk met hoe het toch kon zijn dat er ook maar iemand kon zijn die de vredelievende mensen van het Cu Chi gebied, ook maar iets aan zou willen doen. Daarna focuste de film zich niet zo zeer op de Franse bezetting, maar meer op de Amerikaanse en werden er een aantal Vietnamese helden voor het voetlicht gebracht omdat ze of meerdere Amerikaanse soldaten vermoord hadden of tanks opgeblazen hadden. Daarnaast is blijkbaar het Cu Chi tunnel complex ook onderdeel van de Vietnamese educatie. Kinderen op school schijnen redelijk wat mee te krijgen van de betekenis van het culturele erfgoed en de rol die het gespeeld heeft in de geschiedenis van Vietnam.

Na deze enerverende dag was het tijd om de bus op te zoeken en terug te gaan naar Ho Chi Minh. Onderweg nog een stukje van meegepakt van het spitsuur om de dag compleet te maken. Al met al een geweldige dag en weer wat wijzer geworden over Vietnam.

Vietnam – Ho Chi Minh – Eerste dagen - Deel 2

Vietnam blijft me verbazen in vele opzichten. Zo was de hele eerste week trouwens een week vol verbazingen. Blijkbaar staan vele Vietnamezen vroeg op, omdat ze best wel een stuk moeten reizen van huis naar werk. Dan kan het natuurlijk zijn dat je in de loop van de dag moe wordt, maar geen probleem. Daar heeft men hier namelijk een oplossing voor. Heel veel dames hier hebben immers een kussen in hun stoel. Nu dacht ik dat dat ter ondersteuning van hun rug was, maar dat blijkt maar deels waar te zijn. Kussens zijn namelijk multifunctioneel. Na de lunch is vinden een aantal collega’s dat het tijd is voor nap (middagslaapje). Dus dan komt het kussen uit de stoel op het bureau, hoofd erop, Ipod aan en slapen maar. Het aparte aan dit verhaal is dat men dat voorheen deed in de filingruimte uit het zicht van iedereen. Dat mag nu van HR niet meer. Dus doet men het gewoon achter het bureau. Ik moet eerlijk zeggen dat ik er in Singapore ook weleens 1 collega op betrapt heb, maar dat was meer onderuit gezakt in een stoel dan echt met zijn hoofd op het kussen op een bureau.

Daanaast hadden we afgelopen vrijdag een seminar. Hiervoor waren klanten uitgenodigd, wat op zich best leuk is want dan kun je zien wie de mensen zijn achter de projecten waar ik halverwege ingestapt ben. Wat me enorm verbaasde was het grote aantal vrouwen dat het seminar bijwoonde. Dit staat namelijk enigszins in contrast met de seminars in Nederland waar het toch vooral mannen waren die daar heen kwamen. Twee van de dames waren zelfs zwanger waarvan er 1 aan de omvang te zien vermoedelijk hoogzwanger was. En die komen dan gewoon op de scooter door de verkeerschaos van Ho Chi Minh naar een seminar en het is nu niet dat het verkeer hier heel erg veilig is. Mijn collega (wiens vrouw ook zwanger is) en ik hielen allebei ons hart vast. Het schijnt echter bij de cultuur te horen hier. Salarissen zijn niet erg hoog en zolang je kunt werken, blijf je werken. Thuis zitten is geen alternatief.

Ik heb vrijdag na het seminar ’s avonds nog een scooterongeluk gezien of in ieder geval iemand zien liggen na een scooterongeluk en die lag er niet heel prettig bij. Er stonden al wel 6 of 7 Vietnamezen omheen dus er was niks wat ik kon doen, maar hij lag er niet heel prettig bij. Des te meer verbaas je je dan dat hoogzwangere vrouwen toch op een scooter stappen en niet in een taxi. Ik denk dat je voor een taxiritje van wat verder buiten het centrum 4-5 Euro betaalt, maar dat schijnt voor de lokale mensen toch veel te duur te zijn, waardoor men de scooter verkiest boven de taxi of bus (die komt namelijk niet overal). Wel grappig is dat je hier voor ik meen USD 12 een rijbewijs kunt halen voor een scooter. Ik geloof dat een van de weinige vereisten is dat je moet laten zien dat je je door het verkeer in HCM kunt bewegen en snapt hoe een scooter werkt. Verkeersregels hebben ze hier immers niet. Nou ja ze zijn er wel, maar ze worden niet nageleefd. :-)

Vietnam – Ho Chi Minh – Eerste dagen

De volgende dag opgestaan en lekker gaan ontbijten met uitzicht over Ho Chi Minh. Vervolgens, gezien het weer toch maar besloten om een taxi te pakken van het hotel naar kantoor. Weer een avontuur op zich.

Zoals eerder gezegd. Verkeersregels gelden hier niet. En in Vietnam rijdt men in tegenstelling tot Singapore weer “gewoon” aan de rechterkant van de weg. Dus toen mijn taxi links afging, ging hij eerst vrolijk een stukje tegen het verkeer in op de verkeerde rijbaan om vervolgens schuin over te steken naar de juiste rijbaan. Dit alles vrij rustig en niet harder dan 40 per uur en verrassend genoeg gaat het allemaal goed. Je rijdt gewoon om elkaar heen. Opgrote rotonde precies hetzelfde. Er wordt hier wat afgetoeterd om elkaar aan te geven op te letten en dat men ergens voorlangs gaat kruisen. Het maakt ook niet uit hoeveel verkeer er op de weg is, als er geen stoplichten staan, rij je gewoon de weg op en iedereen rijdt of om je heen of stopt. Na ritje van ongeveer 10 minuten (kosten minder dan 2 Euro, ik ga vaker met de taxi naar kantoor :-)) kwam ik bij kantoor aan. Het kantoorgebouw is niet groot en staat vanaf de straat gezien een beetje verscholen achter een hotel. Binnen kon ik meteen naar boven waar ik opgevangen werd door de Vietnamese collega’s.






Er was al een werkplek voor me leeggemaakt, maar ik had nog geen telefoon. Daar was goedkeuring van de partner voor nodig (ja, blijkbaar is het overal in Azie hetzelfde). En het brengen en installeren van een telefoon duurt dan ook gerust een dag.

Vanaf mijn werkplek kijk ik uit op de Saigon river (Saigon is de andere naam voor Ho Chi Minh), waar je aan de overkant nogal wat primitief in elkaar gezette optrekjes ziet aan de oevers van de rivier.






De collega’s zijn heel lief en behulpzaam. Ik wil graag nog naar een schoenenzaakje buiten het centrum. Dan wordt er meteen rondgevraagd wie daar in de buurt woont en die wordt dan aangewezen om mij daarheen te brengen. Ik moet toegeven gezien het niveau van het Engels van vele Vietnamezen is het geen overbodige luxe om een iemand die Vietnamees spreekt mee te nemen.

Na goed en wel geinstalleerd te zijn, was het tijd voor een bespreking. Waar mijn invulling in eerste instantie beperkt zou blijven to Ho Chi Minh wil de partner hier ook graag dat ik ondersteuning ga geven in Hanoi. Dus mogelijk zit ik volgende week in het vliegtuig naar Hanoi (toch anderhalf uur vliegen).

De partner had besloten om het team mee uit te nemen voor een lunch zodat ik kon kennis maken met een aantal van de teamleden. Meteen werd er aan 1 van de Vietnamezen gevraagd of zij tijd had (eigenlijk niet). Daarna werd een tweede gevraagd (die had eigenlijk ook geen tijd), maar ze moesten toch allebei mee. Er moesten namelijk Vietnamezen mee om te kunnen bestellen aangezien de partner zelf geen Vietnamees spreekt.

Na de lunch terug op kantoor was het tijd voor een bezoekje aan het toilet. Daar viel mijn mond weer open van verbazing. Zo’n fancy toilet had ik nog nooit gezien. Je kon de kracht van het water instellen waarmee er gespoeld werd en het toilet had zelfs een verwarmde toiletbril met een speciale stand voor dames en 1 voor de gevoelige huid. Dat lijkt me nu echt iets wat erg hard nodig is (een verwarmde toiletbril in een land waar het ongeveer het hele jaar door 25 graden of warmer is en in tegenstelling tot Singapore niet de hele dag de airco gillend hard aanstaat. Nadeel is wel dat Vietnamezen gemiddeld een stuk kleiner zijn en dus de toiletten voor mij zo laag zijn dat het ook niet echt comfortabel zit.

’s Avonds besloten dat het wel zinnig was om een Vietnamese mobiel (simkaart) aan te schaffen aangezien ik hier toch wel een paar weken zit. Dan wordt er meteen weer iemand opgetrommeld om voor mij een helm te regelen en iemand die met mij een mobiel gaat kopen. Vervolgens werd me dus een lift aangeboden door een collega die de stad erg goed kent. Dus wij met zijn 2’en op de scooter door de avondspits van Ho Chi Minh. Nu kan ik jullie vertellen dat dat een hele aparte ervaring is om bij een vrouwelijke collega van net 1 meter 60 en nog geen 50 kilo achter op de scooter te stappen en dan kris kras door het verkeer en er tegenin door de spits van Ho Chi Minh. Wonder boven wonder ging alles goed en heb ik mijn simkaart kunnen kopen. Daarna werd ik afgezet bij mijn hotel.

Even omgekleed en daarna met 2 andere collega’s gaan eten in een Koreaans restaurant. Koreaans is heel apart eten. Dat is meer barbeque’en aan tafel. Vervolgens vouw je het vlees in slablaadjes waarna we het in een sausje konden dippen. Daarna hebben we nog wat Kimchi (soep) gegeten met Koreaanse rijstwijn.

Daarna nog een rondje door de stad gelopen. Wat al snel opvalt in vergelijking met Singapore is dat er niet of nauwelijks hoogbouw is hier. De stad is rommelig en een stuk minder schoon. Overal in de stad wordt gebouwd, wat het er nog rommeliger opmaakt en het loopt qua ontwikkeling zeker 5-10 jaar achter op een stad als Singapore en waarschijnlijk nog wel meer. De politieke invloed van het communisme is ook heel duidelijk aanwezig.

Aan de andere kant is het ook weleens prettig om in een land te zijn waar er in heel het land (in ieder geval in Ho Chi Minh), maar 1 KFC (Kentucky Fried Chicken) is en 1 Pizza Hut (die pas vrij recent geopend is). Verder zijn er geen outlets van Mc Donalds, geen Burger King en geen Starbucks.

In tegenstelling tot Singapore, met name door het verkeer en de vele scooters en het chaotische verkeer is het wel een stad die qua gevoel veel meer leeft. Het is echt een land wat vooruit wil en zich wil ontwikkelen en wat zeker nog een paar inhaalslagen kan maken.

Vietnam – Ho Chi Minh – Aankomst

Na al redelijk wat werk voor de Vietnamese collega’s gedaan te hebben vanuit Singapore kwam tijdens mijn verblijf in Nederland een mail binnen van mijn baas uit Singapore. De collega’s in Vietnam hadden redelijk wat projecten binnen gehaald en konden wel wat hulp lokaal gebruiken. Aan mij de vraag (meer mededeling) of ik naar Vietnam wilde gaan om hen te ondersteunen. Het zou initieel voor 4 weken zijn en daarna zou er geevalueerd worden waarbij er de mogelijk bestaat dat ik daarna nog een of meerdere keren voor een korte dan wel langere periode gevraagd wordt daarheen te gaan.

Na net mijn koffer uitgepakt te hebben van de reis naar Nederland zat ik zondagavond dus weer met mijn koffers in het vliegtuig naar Vietnam, Ho Chi Minh om precies te zijn. De vlucht met Singapore Airlines was alleszins aangenaam. De piloot was niet erg flauw met landen en zette het vliegtuig in 1 keer redelijk stevig aan de grond. Geen geschud van het vliegtuig, gewoon hard maar goed.

Dit was echt het teken dat mijn ontdekkingsreis door Vietnam (wat toch veel mensen meer als “echt” Azie gezien wordt dan Singapore) zou gaan beginnen. Gelukkig had ik deze keer wel een visum, dus alles zou als het goed is een stuk makkelijker moeten verlopen.

Na relatief eenvoudig door de immigration gekomen te zijn, was het tijd om de koffer op te halen. Voor het feit dat het een internationale luchthaven was, was het erg rustig aangezien het er toch veel van weg had dat wij het enige vliegtuig waren wat op dat deel van het vliegveld geland was.

Het duurde even voor mijn koffer er was, maar daar was het op naar het hotel. Ik had als tip meegekregen om alle adressen van plaatsen waar je heen wil op te (laten) schrijven in het Vietnamees aangezien het Engels van veel Vietnamesen niet heel erg goed is. Dat werd bij de taxi al snel duidelijk.

Je krijgt meteen allerlei taxi’s aangeboden. Toch maar besloten om er 1 bij de taxi standplaats te nemen. Deze vroeg USD 20 voor een ritje naar het hotel waarbij ik op voorhand vroeg om een bonnetje en aangaf dat ik met credit card wilde betalen aangezien ik geen Vietnamees geld op zak had. Hij gaf in zijn beste Engels aan dat dat kon. Niets bleek minder waar. Bij het verlaten van het vliegveld begon hij al te zeuren om geld om het parkeergeld te betalen. Gewoon voet bij stuk gehouden dat ik geen geld bij me had. Vervolgens heeft hij het zelf betaald. Wat me opviel is dat de meter niet meeliep. Dat is vaak meteen een teken dat je afgezet wordt.

Het verkeer is vergeleken met Singapore een complete chaos. Heel veel brommers op straat. De wegen zitten vol met kuilen en gaten en alles rijdt kris kras door elkaar. Na een ritje van een half uur door Ho Chi Minh stonden we dus bij het hotel voor de deur. Nu wilde ik dus met credit card betalen, maar dat ging dus niet. Dan gaan ze een heel moeilijk verhaal ophangen in slecht Engels dat je maar geld moet gaan halen in het hotel oid. Voet bij stuk gehouden dat ik het niet heb en uiteindelijk heb ik 20 Singapore dollar betaaald. Hij probeerde nog wel voor 30 Singapore dollar (wat ongeveer gelijk staat aan USD 20), maar daar heb ik niet aan toegegeven. Toen ik vroeg om een bonnetje om het te declareren, kreeg ik een blanco bonnetje en mocht ik het zelf invullen. :-)
De hotelkamer waar ik de komende tijd ga verblijven is niet groot, maar van alle gemakken voorzien. Na mijn spullen op de kamer gezet te hebben, besloot ik nog even de stad in te gaan in de hoop het kantoor te vinden waar ik zou gaan werken. Gewapend met een plattegrond en wat uitleg van het hotelpersoneel op stap gegaan.

Al snel viel ik van de ene verbazing in de andere. Vlakbij het hotel ligt een markt met een aantal etenskraampjes. Ook hier leven heel veel mensen op straat. En als ze het niet drukken hebben zitten ze op hun brommertje of een stoel, waar ze ook gerust in liggen te slapen om 9 uur ’s avonds midden op het trottoir.

Daarna moest ik een 5 baans rotonde oversteken. Dat is toch best lastig als het vrij druk is en er geen verkeerslichten zijn. Al snel bleek ook dat die niet echt nodig zijn in Vietnam. Niet houdt zich namelijk aan. Dus je stapt gewoon de zebra op en begint met oversteken en als een wonder gaat alles goed. Niet dat er iemand stopt voor je maar ze rijden allemaal heel netjes om je heen. Na een half uurtje wandelen had ik het kantoor gevonden. Vervolgens via een andere routen teruggelopen in de hoop dat dat korter was.

Onderweg naar huis nog langs een uitgaansgebied gekomen met heel veel loungebars. Grappig is dan om te zien dat daar minimaal 5-10 vrouwen buiten staan om je binnen te praten of ze zitten binnen op een bankje. Ik heb sterk de indruk dat het iets andere loungebars zijn dan dat de indruk die mensen kunnen hebben van een loungebar.

Teruggelopen naar het hotel. Daar nog genoten van het fruit en de kokosnoot die me aangeboden werden door het hotel en vervolgens gaan slapen.

Back Home

Vrijdag 19 juni stond al een tijdje in mijn agenda genoteerd. Dat was immers de dag dat ik voor het eerst sinds ik in Singapore aangekomen ben terug zou gaan naar Nederland.

Na een vlucht die niet zo goed begon door voornamelijk minder beschaafde landgenoten in het vliegtuig en krijsende baby’s, ging het eigenlijk vrij goed en heb ik redelijk kunnen slapen.

Eenmaal aangekomen op Schiphol zou ik opgehaald worden door mijn vader. Het was erg leuk dat juist hij mij op kwam halen aangezien hij er in maart niet bij kon zijn toen mijn moeder en zusje overkwamen naar Singapore. We hadden dan ook genoeg om bij te praten waardoor de tijd voorbij vloog en we zo thuis waren.

Daar was een groot deel al in gereedheid gebracht voor de verjaardagsbarbeque. Eerst gezellig bijgepraat, wat gedronken en daarna geholpen met de laatste voorbereidingen (ophalen van het eten en de barbeque zelf).

Tegen 17.00 kwamen de eerste gasten. Het was meteen gezellig en het eten was heerlijk. Na goed gegeten te hebben en een paar biertjes ben ik rond middernacht naar bed gegaan. Zondag hebben we de rest van het eten opgemaakt en nog heerlijk nagepraat en kwamen de eerste vrienden kijken.

Maandag heerlijk op het terras gezeten en geschrokken (in positieve zin) van de prijzen die je hier betaalt voor een biertje. Na een paar biertjes kon ik het niet laten en ben ik ouderwets een broodje Doner gaan halen. Dat is iets wat ik hier nl nog niet heb kunnen vinden en eerlijk is eerlijk Chicken Rice is niet hetgene waar je je op verheugd na een avondje stappen. :-)

Inmiddels had ik ook al genoten van heerlijke oude kaas, oer-hollandse gehaktballen en niet te vergeten een frikandel.

Dinsdag ben ik op bezoek gegaan bij de collega’s van Ernst & Young in Amsterdam, waarbij het uitzicht vanuit de kamer die ik had weer bepaalde herinneringen naar boven bracht. Daarna nog een kort bezoek gebracht aan de oud collega’s van Meijburg in Amstelveen gebracht en nog een biertje gedronken op terras van de good-old Dixie. Het was erg leuk om mijn oud-collega’s weer te zien. Daarna nog even op bezoek bij een vriend in Amsterdam om vervolgens weer huiswaarts te keren.

Woensdag stond er een heerlijke lunch in Belgie op het programma met een oud collega. Heerlijk om eens goed te tafelen met een goed glas wijn en herinneringen op te halen.

’s Avonds stond het klapstukje gepland. De “mannenavond”. Met een klein doch zeer selectief gezelschap van vrienden was het erg gezellig om een biertje te drinken en bij te praten.

Donderdag een relatief rustige dag gehad. Vrijdag nog even naar de universiteit geweest en ’s avonds weer het terras op met vrienden. Deze keer was de groep iets groter dan woensdag dus heb ik ook een aantal andere vrienden nog gezien.

Zaterdag na inmiddels weer verschillende keren auto gereden te hebben nog een stukje motor gereden wat heerlijk was.

’s Avonds nog een barbeque die weer helemaal top was en zondag was het al weer tijd om terug te gaan.

Het was een topweek. Het is jammer dat het niet helemaal zo gelopen is als ik gepland en gehoopt had, maar ik wil iedereen bedanken die eraan bijgedragen hebben om er zo’n mooie week van te maken.

Een speciaal bedankje hier voor mijn ouders, zusje en Gilles die mij opgevangen hebben en echt alles in het werk gesteld hebben om mijn verblijf zo aangenaam mogelijk te maken. Daarnaast natuurlijk aan mijn vrienden en familie die tijd vrij hebben willen maken om al mijn verhalen over Singapore aan te horen :-)

Inmiddels ben ik weer terug in Singapore en staan er weer nieuwe uitdagingen voor mij te wachten hier, maar daarover meer in een volgende update.